Als kind van een VVD-vader en een SP-moeder leek de JD de perfecte uitkomst voor Evert Manders (23). Die keuze bevalt nog steeds, maar het is de moederpartij waar de kandidaat bestuurslid politiek uit Utrecht niet altijd over te spreken is. Voor de JD rest dan ook niets anders dan haar tanden te laten zien. ‘’Ik hoop dat we de partij de goede kant op trekken en dat er inhoud wordt gegeven aan nieuw leiderschap.’’

Richard Korpel

Wat vind je het leukste aan de JD?

Het is N=1, maar naar mijn ervaring kan je met elkaar op een gelijk niveau discussiëren. Het is een veilige omgeving, waar tegelijkertijd geen discussie uit de weg wordt gegaan en waar iedereen wel zijn ‘dingetje’ heeft, waar die veel over weet.

We zijn nu even uit corona, hoe gaat het nu met de JD?

Opkrabbelen. Ik verwijt het LB niets; er was toch weer een lockdown. Maar er had meer kunnen gebeuren. De garde voor corona en de leden na corona, daar zit toch een gat. Nieuwe leden hebben duidelijk moeite om hun weg te vinden.

Hoe is dat bij jou gelukt?

Ik was in het begin best terughoudend. Het kan ook eng zijn om meteen actief worden, maar je moet als nieuw lid wel iets van een aanknopingspunt hebben. Misschien niet meteen een werkgroep, maar dan een commissie, een activiteit of een ander groepje.

‘’Je hebt binnen de JD mensen die hun eigen stem iets te graag horen’’. 

Bij het congres zie je ook nog vaak de usual suspects indienen en inspreken.

Je hebt binnen de JD mensen die -en dat mag je best opschrijven- hun eigen stem iets te graag horen. En je ziet weinig nieuwe leden inspreken omdat die het toch eng vinden. Die moeten vaak echt vanuit de afdelingen begeleid worden.

Want het is niet zo dat nieuwe leden automatisch wel inspreken als oude leden hun mond houden.

Congrestraining en individuele gesprekken zijn dan heel belangrijk. Benadruk dat het veilig is, en benadruk ook de leuke feesten. En een lokale AAV is een goede oefening. Ga echt met leden in gesprek; wat wil je indienen en waar kan ik helpen? Dat doe ik nu ook met de commissie.

Lukt dat een beetje?

Toen ik lid was, bestond de lokale commissie niet echt. Nu hebben we nu eindelijk een hecht groepje waarmee we verder kunnen. We gaan een actie opzetten met de jonge socialisten en hebben een nieuw lid geholpen, wiens motie uiteindelijk zelfs door het landelijk bestuur op het D66 congres is overgenomen. Dat vind ik hartstikke mooi.

‘’Ik denk dat D66 op een t-splitsing komt te staan. Worden we een VVD light, of de unieke partij van mensen als Hans van Mierlo en Elst Borst’’

Waar gaat de JD onder jouw bewind dan voor lobbyen?

Hier moet ik toch politiek correct antwoord geven: dat doe je samen met leden en afdelingen. Ik heb namelijk gemerkt dat je bijvoorbeeld geen idee hebt welke punten er op de lobby-agenda van het LB stonden. Ik hoorde dat de werkgroep democratie er in februari achter kwam dat hun onderwerp in december op de agenda had gestaan. Dat is zonde. Het is ook afhankelijk van wat in het nieuws is, en het is afhankelijk van de onderwerpen bij de provinciale statenverkiezingen; toch vooral groen, openbare ruimte, mobiliteit en woningbouw, ook omdat dit aansluit op de klimaat- en wooncrisis. 

Als je het mij persoonlijk vraagt, ben ik een ouderwetse onderwijsliberaal. Wij waren ooit de onderwijspartij, maar hebben dat paradepaardje enigzins de nek omgedraaid. Dito met democratische vernieuwing. Ik denk daarin dat D66 oprecht op een t-splitsing komt te staan. Worden we een VVD light, of de unieke partij van Hans van Mierlo en Elst Borst? Ik hoop dat we als JD de partij de goede kant op trekken en dat er inhoud wordt gegeven aan nieuw leiderschap.

Hoe zie je de relatie met D66 dan voor je?

Een beetje een Carrot-and-stick-verhaal. Natuurlijk heb je D66 nodig, maar ze dreigen een popie-jopie partij te worden, bijvoorbeeld met dat nepbellen in de wandelgangen, en da’s zonde. Dan is het aan de jongerenpartij om inhoudelijk bij te sturen en scherp te houden. Ik heb een cannabisplantje naar de burgemeester gebracht toen D66 Utrecht vroeg of we iets over medicinaal wietgebruik wilden doen. Maar een week later kreeg ik de lijsttrekker aan de telefoon. Hij was het niet eens met een punt in het jongerenmanifest wat we met Dwars hadden overhandigt. In de praktijk is het: aardig in omgang, maar scherp op de inhoud

Je noemde Carrot and Stick, maar wat zou die stok dan precies inhouden?

Neem nu de sleepwet, daar waren we als JD tegen, maar die is er met deze kabinetten praktisch toch gekomen. Als dat in het nieuws komt is het mooi daar een actie over op te zetten. Intern lobbyen is één, maar je mag ook je tanden laten zien in de media.

Hoe wil je landelijke werkgroepen meer activeren?

Ten eerste wil ik benadrukken dat het echt een kracht is van de JD dat we die hebben. Er zit zo veel expertise in. Hoe leuk zou het zijn als ze vaker met afdelingen een activiteit organiseren? Die aansluiting mist vaak nog. Ik wist pas heel laat dat we ze hadden. Ja, het wordt genoemd op het nieuwe-ledenmoment, maar daarna mist interactie.

Heb je nog plannen voor de provinciale statenverkiezingen?

Naast de thema’s die ik noemde, vooral de JD’ers ondersteunen die zich kandidaat stellen voor de provinciale staten, iets dat toch niet heel sexy is. En in het kader van democratische verkiezing zou het mooi zijn om na de verkiezingen nog iets op te pakken over het ter discussie stellen van de eerste kamer überhaupt, aangezien we als JD tegen die huidige invulling zijn.

Persoonlijk

‘’Ik heb een hekel aan popie-jopie politiek spelen’’

Ik heb je meerdere keren horen zeggen dat je een hekel hebt aan campagnevoeren.

Ja, nou nee. Ik heb een hekel aan het popie-jopie politiek spelen. Ik ga liever in gesprek dan een gelikt promo-filmpje te maken en ik pretendeer ook niet dat ik alles kan oplossen.

Wat denk je dat jouw onderscheid van andere kandidaten?

Ik denk dat ik iets te eerlijk ben. Dat is niet altijd een goede eigenschap want je moet ook politiek correct je mond kunnen houden. Ik ben direct, en soms ga ik een stap te ver, maar dan sta ik wel open voor de ander die zich dan verdedigt. Maar ja, ik ben uniek, dat ga ik niet ontkennen. Eh, wat was de vraag?

Wat je onderscheidt.

Dan toch iets meer een promo-praatje: Ik heb een ijzeren discipline; ik heb jarenlang wedstrijd geroeid. Toen ik een aantal jaar geleden onder een auto kwam, kreeg ik concentratieproblemen en nu ben ik best snel geprikkeld. Maar juist omdat ik het nodig heb, kan ik heel gestructureerd werken. Dat heb ik wel echt moeten leren en ik denk dat mij dat onderscheid.

Heb je nog een politiek voorbeeld?

Hans van Mierlo natuurlijk op één, en ik heb gestemd op Tjeerd de Groot omdat die met de boeren in gesprek ging, ook al werd hij uitgejouwd. Maar ten derde een naam waarmee ik mensen op de kast krijg: Gert-Jan Segers. Dat komt door de Moria-deal. Toen gaf hij eerlijk toe richting zijn achterban: ”Dit is kut. Dit was niet wat we wilden, maar we hebben wel andere dingen uit deze coalitie gehaald”. Dat vind ik pas een onderdeel van nieuw leiderschap. Niet verbloemen, maar eerlijkheid en transparantie.

Lightning round

Voor of tegen het koningshuis.

Tegen. 

Voor of tegen meer directe democratie.

Voor natuurlijk.

Voor of tegen crypto

Als ik naar de koers kijk zeg ik tegen, zodat zielige jongens zoals ik niet al hun geld verliezen.

Liever afdeling met rust laten of micro-managen.

Dit is een moeilijke. Niet micro-managen, daar krijg ik de kriebels van. Met rust laten dan maar.

Liever de vrede bewaren of de beuk erin.

Beuk erin.

Stel we hebben een tweepartijenstelsel waar je praktisch moet kiezen tussen Pvda of VVD, welke wordt het dan?

Mijn vader is een typische popie-jopie zakenman en mijn moeder is een socialist die in probleemwijken werkt. Dit is kiezen tussen mijn vader en moeder, poeh… Ik heb een keer VVD gestemd, maar ik ken PvdA’ers in de raad van Utrecht, dus dan toch PvdA.

Hoe staat de JD er over een jaar voor en hoe heb je daaraan bijgedragen?

Ik denk dat we de JD weer op de kaart hebben gezet, door het unieke JD-geluid meer naar voren te brengen. Dan hebben we denk ik ook wel meer leden geactiveerd en nieuwe leden aangetrokken, ook omdat we zo’n hechte club zijn.

Uiteindelijk gaan we niet het wiel opnieuw uitvinden. Iedereen heeft grote praatjes en dan moet je het maar zien. Maar ik wil me er wel keihard voor inzetten.

Evert Manders (23) is momenteel bestuurslid politiek bij de afdeling Utrecht. Hij is lid sinds begin 2019 en was onder andere in de lokale werkgroep duurzaamheid actief. Hij studeert momenteel Management Policy Analysis en Entrepreneurship in Health & Life Sciences. Voor de JD heeft hij ook nog bij andere Pjo’s rondgesnuffeld. ‘’Bij de JovD kun je leuk borrelen, maar niet veel meer dan dat. En bij Dwars waren ze dan weer te idealistisch’’.

Foto: Evert Manders met een Cannabisplant en D66 raadslid Has Bakker (verstrekt door geïnterviewde).