Deze week is het exact 37 jaar, 9 maanden en een paar dagen geleden dat de eerste DEMO in de brievenbus bij 500 kersverse JD-leden verscheen. Het was een andere tijd; uit die brievenbus hingen nog touwtjes, de sterkste schouders droegen de grootste schoudervullingen en je schreef redactie nog met een ‘’k’’. Zijn er voor de DEMO-redactie, met een nieuw jaar in het vooruitzicht, nog lessen te trekken uit deze papieren bakermat?

Richard Korpel

De eerste DEMO,  die uitkwam in februari 1984, was eigenlijk de voortzetting van de JOACinfo, wat dan weer het lijfblad was van de voorganger van de JD; Het Jongeren Aktiveringscentrum (JOAC). Leden verkozen de nieuwe naam boven alternatieven als ‘’Het Demokraatje’’ en ‘’het Demokrantje’’, dus we mogen die post-boomergeneratie toch nog érgens dankbaar voor zijn. Want ook zonder zo’n wat lollige naam was de DEMO al speels genoeg. Op de eerste pagina worstelt de redactie dan ook met de nieuwe identiteit: ‘’Zal de DEMO zo nu en dan een rood petje dragen of een blauw blazertje aanhijsen, danwel onverkort haar groene hanekam recht overeind laten?’’ 

Terugblikkend is de eerste DEMO echter meer hanekam dan blazer en meer punk dan klassieke muziek. De volgende pagina bevat een afbeelding van een baby (met opdruk ‘’JD”) die aan een blote borst (met opdruk ‘’D66’’) zuigt. Oftewel: onmiskenbaar een meme. Nog voor dat Imgur werd gebruikt voor het maken van ongein, knipte men knipsels uit kranten en tijdschriften en schreef daar met de hand ludieke teksten bij. Zo roept een verbaasde Marilyn Monroe dat je moet doorlezen op pagina 34. Naast speels is de vormgeving ook wel wat amateuristisch. Zo is er een mysterieus wit blokje op de voorpagina, wat suggereert dat het bufferen van afbeeldingen niet alleen het internet is voorbehouden. Ook verschijnt de DEMO volgens de voorpagina zes keer per jaar, maar hebben ze dit op de tweede pagina alweer geminderd naar vijf keer. Doelen stiekem terugschroeven is blijkbaar ook van alle tijden. Een enkele tikfout (‘Ddze’) maakt de charme compleet.  

Rake tikken

De artikelen zelf zijn echter serieuzer. Een interview met D66-voorzitter Maarten Engwirda is zelfs ronduit saai te noemen. Het is vooral leuk om te zien hoeveel onderwerpen en sentimenten de DEMO van nu zou kunnen lenen, zonder dat het gedateerd overkomt. Zo spreekt Engwirda over de eeuwige identiteitscrisis; zijn we nou als links of rechts te classificeren? Vervolgens gaat het over een protestactie voor het legaliseren van heroïne in een reportage ingestuurd door D66 Amsterdam. Ook wordt er in de ingezonden brief geklaagd over het gebrek aan vrouwelijke redactie- en bestuursleden bij de JOACinfo, en daarmee de DEMO-redactie.      

Ook dat laatste een patroon: De DEMO en de mensen die erin voorkomen zijn niet bang om rake tikken uit te tikken. Als de JOVD de oprichting van de JD ‘Overbodig’ noemt, begint de voorzitter zijn tegenrelaas met: ‘’Ten eerste zitten we helemaal niet te wachten op hun erkenning’’. Maar ook in eigen huis kan de DEMO huishouden. Zo vergelijkt het de JD-oprichting met het ‘’opbouwen vanaf de fundering, met te weinig stenen, te weinig cement, nauwelijks kruiwagens en een chronies (Ja, mensen spelden toen anders) gebrek aan menskracht’’. Ook de DEMO-klant zelf is niet automatisch koning: ‘’De redactie wenst u voor 1984 alles wat u haar ook wenst’’. 

Bladerend door deze halve geschiedenisbron voor een VWO-eindexamen, is het makkelijk te lachen om de datering van sommige methoden. Zo moet je een inventarisatiebon uitknippen en opsturen om je voorkeuren voor ‘Themagroepen’ op te geven. Ook heeft de redactie met de hand een plattegrond van de congreslocatie uitgetekend. Over dat eerste JD congres is de anders zeer franke DEMO dan weer niet kritisch genoeg. Zo wordt gesproken over een ‘’zeer schappelijk geprijsde lunch’’ waardoor het afgeraden wordt om zelf met ‘’oud brood en een te scherp mes’’ te hannesen. En met die twee simpele zinnen zouden de voedselverwachtingen voor de volgende tachtig congressen voor altijd te hoog worden ingezet.

Persvrijheid slijt bij niet gebruik!

Maar onder de -ietwat scheef ingescande- streep is er veel te leren van de eerste DEMO. Het is een creatief blad dat inhoudelijk interessant is terwijl het tegelijkertijd niet doet alsof we allemaal al pompeuze pakpolitici zijn of zouden moeten zijn. Het is daarnaast eerlijk over de kwetsbare opbouw van de nieuwe beweging. Het durft groot te dromen maar realiseert zich dat daar heel veel menskracht voor nodig is. Vervolgens ronselt het nieuwe kaderleden met het enthousiasme waar een propper in Cherso verlegen van zou worden. En met succes! De JD was toen met 500 leden even groot als de afdeling Rotterdam nu en is inmiddels vertienvoudigt. De DEMO ondertussen, heeft 37 jaar lang dienst gedaan als kritisch-humoristisch vehikel om met een JD-bril naar de buitenwereld te kijken, en met een DEMO-bril naar de wereld van de JD. Dat moet nu ook doorgezet worden en daar hebben we redacteuren voor nodig. In de woorden van de allereerste DEMO: ‘’Persvrijheid slijt bij niet gebruik’’.

Heb jij daarom interesse om als redacteur onze redactie te versterken? Wij zijn voor het komende jaar op zoek naar redacteuren die zoeken naar een platform voor hun schrijfambitie. Redacteuren schrijven maandelijks een artikel en wonen de digitale redactievergaderingen bij. Een leuke manier om je schrijven te verbeteren en je politieke ei kwijt te kunnen! 

Stuur voor 25 november je CV en motivatiebrief naar demoredactie@gmail.com. Dit mailadres kan ook worden gebruikt als je verder nog vragen hebt. Hopelijk tot snel! 

Geschreven door: Richard Korpel

Foto’s vervaardigd middels de originele DEMO-webarchieven. Zie: https://jongedemocraten.nl/demo/