Het zomerreces is weer voorbij! We hebben een lange komkommertijd achter de rug, het werk in de Tweede Kamer lag grotendeels stil en we konden lekker op vakantie. Toch hebben actievoerders veel van zich laten horen afgelopen zomer. ‘Koffiedrinkers’, Unmute Us, het Woonprotest… Het kwam allemaal voorbij. Maar waarom? Wat bereiken we met activisme en wat moeten de Jonge Democraten daarmee?
Julian Talma
We demonstreren steeds vaker. Volgens Trouw is het aantal demonstraties in de vier grote Nederlandse steden de afgelopen 5 jaar bijna verdubbeld. Daarmee begeven we ons qua aantal demonstraties op het niveau van de zeer roerige jaren ’60.
Zelf heb ik hier niet echt aan meegedaan. Ik ben nooit heel activistisch geweest. Dit jaar heb ik twee demonstraties bijgewoond: de Studentenstaking en het Woonprotest. Beide keren was het om er een reportage over te schrijven.
Nuance
Hier heb ik verschillende redenen voor, te beginnen met het feit dat mijn voorkeur ligt bij het zoeken van nuance. Iets dat tijdens acties meestal ver te zoeken is, of zelfs helemaal mist. Om het concreet te houden, meteen een voorbeeld: tijdens de studentenstaking zette Rob Jetten de plannen van D66 uiteen met betrekking tot het leenstelsel. Plannen waar ik het grotendeels mee eens was. Maar de demonstranten hoorden niet wat ze wilden horen, namelijk een terugkeer van de basisbeurs zoals die was (een beurs die met een reden afgeschaft is). Gevolg? Jetten werd uitgejoeld.
Ik zoek dan liever naar andere, iets genuanceerdere opties om m’n punt over te brengen. Denk hierbij aan opinieartikelen, petities en direct onderhandelen met politici. Of het gezamenlijk indienen van moties op partijcongressen, zodat politici jouw argumenten horen én, als het congres de motie aanneemt, hopelijk meteen in actie omzetten. Een goed voorbeeld hiervan is een aangenomen motie van de CDJA op het CDA-congres over het leenstelsel.
Toch zijn er dus genoeg mensen die er anders over denken. Niet voor niets zijn Nederlanders zo massaal de straat op gegaan. Niet alleen deze zomer, maar ook daarvoor. Waarom demonstreren zij dan wél? En, het belangrijkste, heeft het nut (gehad)?
Aandacht voor een probleem
Tijdens de demonstraties waar ik aanwezig was, heb ik verschillende mensen gesproken om hier achter te komen. Een motief dat telkens terugkwam: aandacht vragen voor een probleem in de samenleving. Wat dat betreft lijkt demonstreren inderdaad te werken. Tenminste, als een protest het voor elkaar krijgt veel media-aandacht te verwerven.
Denk bijvoorbeeld aan de enorme aandacht die er ineens was voor de problemen van boeren, na hun eerste protesten. Of aan de #BlackLivesMatter beweging, die het voor elkaar kreeg meerdere keren het gesprek van de dag te zijn in de samenleving.
Verandering
Maar het uiteindelijke doel van alle demonstranten die ik gesproken heb, is toch echt iets anders dan aandacht: verandering. Ik denk dat we allemaal genoeg protesten kunnen bedenken die overspoeld werden met media-aandacht, die de politiek alsnog negeerde.
Toen ik belde met een van de organisatoren van het Woonprotest in Amsterdam, Mieke Megawati Vlasblom, voor een ander interview, bevestigde zij dit. Na het protest hield hun werk niet op. Ze hebben een heel eisenpakket opgesteld, die ze laten zien aan politici. Om écht verandering te kunnen brengen, is demonstreren op zichzelf dus vaak niet genoeg.
Goede aanvulling
En dan zijn we weer terug bij af, namelijk de nuance zoeken en onderhandelen met of lobbyen bij politici. Het lijkt erop dat dat toch echt de snelste weg naar verandering is. Toch is demonstreren een goede aanvulling hierop, in het geval dat er in de politiek of de samenleving niet genoeg aandacht voor een probleem is. Het is dan de ideale mogelijkheid om deze aandacht wél te krijgen.
Als JD neigen wij er vaak naar om in alles de nuance op te zoeken, net als ik. Maar steeds vaker hoor ik ook de discussie opgaan of we niet wat vaker activistisch kunnen zijn. Ik heb hier gemengde gevoelens over.
Wat moeten wij?
Mijn voorkeur blijft toch echt liggen bij actievoeren op een andere manier, bijvoorbeeld via de voorbeelden die ik eerder noemde. Maar ik zou geen JD’er zijn als ik hier geen nuance bij plaats. Ik denk namelijk dat demonstreren hier een uitstekende aanvulling op kan zijn, mits we het goed doen. Er zijn genoeg (zeer belangrijke) thema’s waar de JD een heel sterke mening over heeft, die we best mogen laten horen. Denk bijvoorbeeld aan sociale thema’s als discriminatie van de LHBTIQ+-gemeenschap, maar ook aan onderwijs en huisvesting.
Het zou niet verkeerd zijn als we ook als Jonge Democraten weer wat vaker op een activistische manier van ons laten horen. Maar laten we hierbij niet het doel van dergelijke demonstraties uit het oog verliezen en focussen op de verandering die we willen brengen en hoe we dat het beste kunnen doen.
Bron omslagfoto: ad.nl
Jouw bijdrage ook in de DEMO? Neem nu contact op met de hoofdredactie. Om een artikel geplaatst te krijgen heb je geen journalistieke ervaring nodig, maar vooral enthousiasme. De verdere invulling vindt plaats in overleg.