Een boek schrijven over de veiligheidsgebreken van het internet heeft ook zo zijn eigen risico’s. Waar het internet ververst met elke enter raken boeken als internet voor dummies (zeven edities in achttien jaar) razendsnel over datum. Voor je het weet worden de werken onvolledig, of zelfs hilarisch obsoleet. Ik weet je wachtwoord van Daniël Verlaan, techjournalist bij RTL Nieuws en hacker, is echter pas in oktober uitgekomen. Het voelt nog vers genoeg aan om de gewaagde uitspraak te doen dat je hier wel even mee vooruit kan. Het boek ontleedt de talloze manieren waarop het internet de gebruiker kan bedreigen en probeert haar lezers te leren de digitale voordeur eindelijk eens op slot te doen. Want hoewel Verlaan bij vlagen veel plezier haalt uit de ronduit amateuristische omgang met het internet, zou hij zelf de eerste zijn om te zeggen dat die baldadige titel van het boek maar beter zo snel mogelijk achterhaald kan raken.
Richard Korpel
Verlaan is ervaringsdeskundige met betrekking tot de meer onschuldige vormen van internetcriminaliteit, maar niet eens zo’n overdreven bedreven hacker. Toch weet hij met simpele trucs en goed speurwerk met gemak het wachtwoord van zijn hoofdredacteur te achterhalen of spaarpunten van gebruikers van de Dominos-app te stelen. Naast de vermakelijke anekdotes besteedt het boek ruim aandacht aan serieuze zaken, bijvoorbeeld in de hoofdstukken over stalkerware, ransomware, phishing en de soms walgelijk perverse krochten van het darkweb. Per digitale bedriegerij krijg je veel inzicht in de terminologie, hoe het er aan de voor- en achterkant aan toegaat en wat je ertegen kunt doen.
Knullen achter de enen en nullen
De meeste pagina’s worden echter gewijd aan het uitlichten van de personen achter de ‘’hack’’. Tussen aanhalingstekens, omdat hacken in de praktijk meestal weinig van doen heeft met software kraken. Veel vaker gaat om het googelen van gelekte wachtwoorden, het kopen van andermans phishingsoftware of het beïnvloeden van de gebruikers zelf. Zo bellen criminelen naar de helpdesk vlak voor sluitingstijd en zetten huilende-babygeluiden op, zodat de medewerker de zogenaamd digibete accounthouder voor deze ene keer de inloggegevens geeft. De DDOS-aanvallen op banken en nutsbedrijven in 2015 bleken bovendien niet van de Russen te komen, maar van verveelde pubers die de aanvallen voor een paar euro konden bestellen.
Eigenlijk sterkt dat de lezer het meest in de strijd. Negen van de tien ‘’hackers’’ zijn geen ongrijpbare genieën, maar opportunistische amateurs genaamd ‘’Fransjudorrans’’ die door simpele beveiligingsingrepen al snel opgeven. De tips aan het eind van elk hoofdstuk komen dan als geroepen. Die variëren van concrete aanbevelingen als een passwordmanagerprogramma en het mijden van slimme apparaten, tot de meer vage levenslessen (altijd goed mailtjes controleren op phishing!).
Ik weet je wachtwoord wil toegankelijk zijn voor alle internetgebruikers en ik vermoed dat het daarmee een jonger publiek zal onderschatten. Soms voelt het aan als een Amerika-deskundige die denkt iets nieuws te vertellen door voor de zoveelste keer het electoral college uit te leggen. Op tip- en adviesgebied moet het boek het opboksen tegen het hele internet; een dienst die bovendien niet de 23 euro kost die voor dit boek moet worden neergelegd. Het meest van die waarde is dan ook terug te vinden in alle scoops van Verlaan en de diepgravende reportages die daaruit volgen. Desalniettemin ben je toch verrassend snel door de ruim 330 pagina’s heen. Dat kun je zowel positief als negatief beschouwen.
Ook voor ministers interessant
Het beste aan Ik weet je wachtwoord is dat het de gevaren voldoende gewicht meegeeft zonder te dramatiseren. Het speelt strippoker met je vertrouwen, maar geeft altijd aan het eind van elk hoofdstuk weer wat fiches (en kleren) terug en leert je zo de bluf van de dikwijls ongrijpbare cyberwereld te doorzien. Ik weet in ieder geval één iemand die dit boek had moeten kopen: CDA minister Ank Bijleveld. Die deelde zeer recent een foto waarop vijf van de zes cijfers van de pincode van haar besloten vergadering met EU-collega’s te zien waren. Wie was er vervolgens als de kippen bij om bij een besloten overleg van de Raad van Buitenlandse zaken te buurten? Jawel, Daniël Verlaan. Hoewel het boek daarmee sneller onvolledig is geworden dan gedacht, waren de beelden van een breed lachende Verlaan tussen allerlei topfunctionarissen toch al met geen pen te beschrijven.
Zie ook: laatjeniethackmaken.nl. Een website die Verlaan met zes andere hackers heeft gebouwd om meer uitgebreid advies te geven. Bijkomend voordeel is natuurlijk dat deze site vaker geupdatet zal worden.
Titel: Ik weet je wachtwoord
Auteur: Daniël Verlaan
Uitgeverij: Das Mag
Winkelwaarde: 22,99
Omslagfoto: cover van het boek Ik weet je wachtwoord