De provincie Noord-Holland trekt 73 miljoen euro uit om klimaatneutraal te worden. De investering volgt op het Actieprogramma Klimaat dat de ambitie uitspreekt om in 2030 49% minder CO2 uit te stoten ten opzichte van 1990. Het geld kent grotendeels al een bestemming en is bedoeld om de hele omslag naar klimaatneutraal leven in Noord Holland flink aan te jagen, vertelt Edward Stigter, gedeputeerde Klimaat en Energie (GroenLinks). “Je moet met elkaar om de tafel gaan zitten als je iets wilt bereiken.”
De verwarming van huizen is volgens Stigter één van de grootste uitdagingen voor de provincie: “je kunt nooit alle woningen verwarmen op elektriciteit, dat kan het net niet aan. Van biomassa uit hout willen we af. Er blijven dan niet veel alternatieven over. We doen nu veel onderzoek naar geothermie en de mogelijkheden om warmte te halen uit het riool en oppervlaktewater, maar het is nog onzeker of dat voldoende op zal leveren om alle huizen te verwarmen.” Dit geldt overigens niet alleen voor Noord Holland benadrukt Stigter: “De vraag welke warmtebron de beste keuze is, speelt overal. Waar plannen concreter worden zie je dat iedereen hier tegenaan loopt.”
Waterstofgas en CO2-opslag
De provincie zet onder andere in op schoon waterstofgas, dus geproduceerd met behulp van groene stroom, om de zware industrie te vergroenen. De productie van waterstof met behulp van stroom is nu nog een vrij duur proces, daarom kan het ook nog niet worden toegepast voor de verwarming van huizen, legt Stigter uit. “De zware industrie werkt vaak met zeer hoge temperaturen. Die kun je niet bereiken met behulp van elektriciteit. Waterstof is dan het beste alternatief voor steenkolen die nu bijvoorbeeld gebruikt worden in de hoogovens van IJmuiden. In deze eerste fase waarin we het op grote schaal groen gaan produceren willen we het daarom eerst daar inzetten waar het meest te winnen valt.”
Het opslaan van CO2 wordt ook als serieuze optie ingezet in de energietransitie. “In ‘lege’ aardgasvelden onder de zeebodem kan CO2 worden gepompt. Deze velden zijn eerder gebruikt om gas uit te halen en zijn daarna afgesloten,” zegt Stigter. “Ze kunnen weer worden opengemaakt en gevuld met CO2 ” De vergelijking met hetzelfde plan in Barendrecht – in 2010 geschrapt door protesten van bewoners – gaat volgens Stigter niet op: “De lege gasvelden bevinden zich op zee, er zijn dus geen bewoners die er last van kunnen hebben. Daarnaast is het een veilige techniek; de gasvelden kunnen weer worden afgesloten zodra ze zijn gevuld.”
Rol overheid
Ondanks het grote bedrag verwacht Stiger dat bedrijven zelf het grootste deel gaan investeren. De provincie zal met dit geld voornamelijk faciliteren, vertelt Stigter: “de overheid kan een verbindende rol spelen tussen verschillende bedrijven. Daarnaast kunnen wij opstartonderzoeken uitvoeren en afspraken maken om tot uitvoering over te gaan. Een bedrijf wil bijvoorbeeld pas investeren in waterstof-infrastructuur als het zeker weet dat dit gebruikt gaat worden.” Stigter heeft hiervoor ook gekeken naar Groningen, waar ze al verder zijn met het produceren van groen waterstofgas: “daar zag ik dat de overheid een doorbraak in een nieuwe techniek kan bewerkstelligen door verschillende bedrijven bij elkaar te brengen en op die manier zaken vlot te trekken. Je kunt niet blijven roepen dat waterstof de oplossing is en verder niets doen. Dan kom je nooit ergens. Je moet met elkaar om de tafel gaan zitten als je iets wilt bereiken.”
Bron: Provincie Noord-Holland
Stigter vertelt dat het niet moeilijk was om hier veel geld voor vrij te spelen. “Drie van de vier partijen binnen de coalitie, D66, PvdA en mijn partij GroenLinks, zijn groen.” De VVD [de vierde coalitiepartij, red.] heeft zich ook uitgesproken voor klimaatmaatregelen: het thema van het coalitieakkoord is Duurzaam Doorpakken. “Daar heeft de provincie ook iets voor moeten laten. Er is bijvoorbeeld bezuinigd op een groot infrastructureel project, de Duinpolderweg. Dit plan is in de ijskast gezet.”
“Ik denk wel dat we met de ambitie zoals we die nu hebben neergelegd als provincie koploper zijn,” zegt Stigter voorzichtig, want hij wil er geen wedstrijd van maken. “Een ruime meerderheid ziet het belang in van de klimaatmaatregelen en houdt zich bezig met dit vraagstuk. We hebben er veel met elkaar over gediscussieerd. Ik verwacht dat een ruime meerderheid ermee instemt.”
Dit artikel is geschreven door Bas Buise, hoofdredacteur van de DEMO.