In 2018 zat Nederland een jaar lang in de VN Veiligheidsraad. De Nederlandse Permanente Vertegenwoordiger, Karel van Oosterom, schreef naar aanleiding van zijn ervaringen in de Veiligheidsraad het boek Met een oranje das. Begin deze maand verscheen het, een bespreking voor de DEMO kon niet uitblijven.
Het boek is zowel chronologisch als thematisch opgezet. Met een oranje das begint met de verkiezingscampagne voor de zetel in de Veiligheidsraad en gaat zo door naar de voorbereiding van het jaar. Vervolgens wordt uitgebreid het jaar zelf behandeld. Het jaar wordt grotendeels thematisch behandeld. Bijvoorbeeld bepaalde dossiers die ter tafel zijn gekomen in deze periode, zoals de conflicten in Syrië en Jemen, worden in afzonderlijke hoofdstukken behandeld. Ook worden bepaalde facetten van de maand waarin Nederland voorzitter was van de Raad in enkele hoofdstukken besproken. Het boek is daarnaast voorzien van twee uitgebreide fotokaternen en een aantal appendices waarin onder meer de behandelde resoluties van de Veiligheidsraad in een overzicht staan.
Karel van Oosterom is in zijn inleiding vrij duidelijk over de opzet van het boek. Hij meldt hier expliciet dat het geen wetenschappelijke verhandeling is van het jaar in de Veiligheidsraad, maar wellicht is dat ook wel een beetje de charme van het boek. De paar anekdotes die in het boek passeren, zoals de liedjes die de Permanente Vertegenwoordigers zongen tijdens hun heisessie in Zweden, maar ook de persoonlijke muzieksmaak van Karel van Oosterom die af en toe opduikt, houden het boek tussen de gewichtige dossiers door wat luchtig. Toch brengt dit ook een minpuntje met zich mee, want het boek leest als een aaneenschakeling van dingen die bereikt zijn. Hierdoor blijft de lezer toch met een vraag achter: heeft de Nederlandse vertegenwoordiging bij de Veiligheidsraad ook dingen niet behaald?
Van Oosterom schrijft in zijn inleiding dat hij hoopt met het boek duidelijk te maken waarom Nederland een jaar lang lid is geweest van de Veiligheidsraad. Hij is dan ook goed in staat om de beleidsmatige keuzes van zijn missie te verantwoorden. De drie speerpunten (versterken van preventie van conflicten, verbeteren van vredesoperaties en het verzekeren van gerechtigheid) die hij en zijn team hebben opgesteld voor hun jaar vormen de rode draden in de hoofdstukken over hun werk dat ze hebben verricht in de Raad. Deze punten komen ook herhaaldelijk in de hoofdstukken terug.
Met een oranje das laat ook mooi zien dat de bekende Nederlandse polderdiplomatie ook in de internationale politiek goed werkt. Dit lees je als lezer terug in de verkiezingsstrijd voor de zetel in de Raad tegen Italië, maar ook in het gemarchandeer in het aanscherpen al dan niet afzwakken van resoluties in de Veiligheidsraad.
Voormalig Permanent Vertegenwoordiger en oud-minister Max van der Stoel verwoordde het al eens: “Als de VN niet zou bestaan, dan zou hij uitgevonden moeten worden.” Een van de verdiensten van dit boek is ook dat het laat zien wat de meerwaarde van de Veiligheidsraad van de VN is, ondanks zijn tekortkomingen. Met een oranje das zorgt ervoor dat je als lezer een mooi inkijkje krijgt in het reilen en zeilen van het diplomatieke spel van de Veiligheidsraad en welke rol ons land daarin speelde. In het boek komt duidelijk de verhouding naar voren tussen de permanente leden van de raad en de verkozen leden, maar ook de menselijke kant van de zaak. De Veiligheidsraad is een veelbesproken onderwerp bij de JD en dit boek bied je een mooi inkijkje in deze wereld
Geschreven door: Mathijs van der Loo