Amsterdam – De zorg is een snel ontwikkelende sector. Innovaties hebben er mede voor gezorgd dat Nederland, volgens sommige, één van de beste zorgstelsels ter wereld heeft. Willen we deze positie vasthouden, is het zaak constant door te ontwikkelen. Om meer te leren over de toekomst van de zorg heeft de Jonge Democraten Amsterdam vorige week een avond georganiseerd met interessante gastsprekers.
Jouke Langhout
Eén van deze gastsprekers was Jouke Langhout, van het bedrijf Be-Better. Vanuit zijn ICT-specialisatie kwam hij vertellen over gegevensuitwisseling in de zorg, voor velen een hoofdpijndossier. Gegevensuitwisseling tussen verschillende zorginstellingen is nodig om effectieve zorg te kunnen verlenen aan mensen die bij verschillende behandelaars lopen. Deze uitwisseling kan gevoelige informatie bevatten, dus discretie is geboden.
Veiligheid is niet het enige issue als je het hebt over gegevensuitwisseling in de zorg. Welke gegevens er hoe worden uitgewisseld is namelijk ook een punt wat door Langhout ter discussie wordt gesteld. Zo bestaat er geen universele standaard wat betreft gegevensuitwisseling. Veel zorginstellingen gebruiken andere formats, en dit zorgt ervoor dat een zorgverlener vaak onnodig veel tijd kwijt is aan enkel het ‘ontcijferen’ van opgestuurde gegevens.
Dit gebrek aan standaarden zorgt voor nog een probleem. Verschillende behandelaars hebben voor hun behandelingen verschillende informatie nodig. Bijvoorbeeld de bloeddruk van een bepaalde patiënt. De patiënt wil vaak enkel weten of zijn of haar bloeddruk goed of fout is. Een huisarts wil ook weten of de bloeddruk veranderd is ten opzichte van een eerder moment. Een specialist daarentegen wil weer andere dingen weten, en een onderzoeker wéér iets anders. Het gebrek aan standaarden zorgt er echter voor dat alle behandelaars simpelweg alle informatie krijgen, en ze daar zelf maar uit moeten zoeken wat voor hen relevant is. Wat niet efficiënt is.
Je zou zeggen dat met een universele standaard, in ieder geval in Nederland, al deze problemen opgelost zijn. Langhout was het hier echter niet mee eens. Hij stelt dat standaardisatie niet dé oplossing voor het probleem is, mede omdat de technologische ontwikkeling te snel gaat, er veel historie niet gestandaardiseerd is en het nog véél te lang gaat duren voordat alle verschillende beroepsgroepen het eens zijn over een standaard.
Wat is dan wel de oplossing? Volgens Langhout is het antwoord Blockchain. Blockchain kennen de meeste van crypto-currency. Het is echter ook goed toepasbaar in de zorg, zo legt Langhout uit. Blockchain-technologie maakt het mogelijk versleuteld en niet muteerbaar gegevens te versturen. Blockchain geeft je meer grip op welke data waar is en is een veilige manier van gegevensuitwisseling. De werking van blockchain-technologie is vrij ingewikkeld, via een filmpje werd dit inzichtelijk gemaakt.
Anthony Heil
Langhout was niet de enige spreker op deze avond over de toekomst van de zorg. Anthony Heil van de Nederlandse Zorgautoriteit, een overheidsinstelling die de betaalbaarheid, kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg controleert, hield ook een presentatie. Hij legde uit dat de zorgkosten in Nederland steeds harder aan het stijgen zijn. Zeker met de toekomstige golf van zorgbehoevende babyboomers is het noodzakelijk maatregelen te treffen om de zorg in Nederland haar kwaliteit te laten behouden en het tegelijk betaalbaar te laten blijven.
In het licht hiervan focust de Nederlandse Zorgautoriteit op twee thema’s: digitalisering en preventie. Bij digitalisering moet je denken aan bijvoorbeeld het inzetten op digitale consulten van huisartsen. Ook is er recent een app ontwikkelt, Skinvision genaamd, die het mogelijk maakt een foto van een moedervlek te laten keuren door ervaren dermatologen. Vanzelfsprekend zijn er nog wel enkele haken en ogen aan deze digitalisering. Zo zijn er nog geen afspraken gemaakt wat betreft het eigen risico en is het mogelijk dat deze toename in de toegankelijkheid van de zorg de zorgvraag verhoogt, en daarmee de druk op artsen en kosten.
Ook preventie is één van de speerpunten van de Nederlandse Zorgautoriteit. Ze zetten hierbij in op een zogenaamde ‘gecombineerde leefstijlinterventie’. Dit houdt in dat mensen met een indicatie (BMI>30 en mensen met verhoogd risico op diabetes en hart- en vaatziekten) een leefstijlveranderingstraject kunnen starten. Een gezondere leefstijl wordt bevorderd, waardoor in veel gevallen zwaardere zorg wordt voorkomen. Voorkomen is beter dan genezen, zo blijkt maar weer. De beste manier om zorgkosten te verminderen is natuurlijk bepaalde zorg helemaal niet te hoeven leveren.
Preventie en digitalisering, dat zijn de kernwoorden als we aan de toekomst van de zorg denken, als het ligt aan Langhout en Heil tenminste. De ideeën die worden aangedragen klinken goed, maar de realiteit is dat het in zo’n grote sector als de zorg langzaam kan gaan wat betreft gezamenlijke afspraken maken over bijvoorbeeld standaardisatie. Dat er iets moet gebeuren om in de toekomst de kwaliteit van de zorg te garanderen en de kosten van ons zorgstelsel in de hand te houden, is echter één ding waar iedereen het over eens kan zijn.
Geschreven door: Jeffrey Eelman