De liberale democratie waarin wij leven is een waardevol goed, dat we met elkaar moeten onderhouden. In ruil daarvoor plukken wij idealiter hiervan ook samen de vruchten. Internationaal gezien staat Nederland bekend als een progressief en modern land; onder andere door het homohuwelijk, gedoogbeleid omtrent wiet en de euthanasiewetgeving. Er wordt beweerd dat Nederland het land is waar je jezelf kunt zijn en waar de emancipatie van voorheen gemarginaliseerde groepen is voltooid. Echter, dit geldt niet voor iedereen. Wij als Werkgroep Diversiteit van de Jonge Democraten stellen vast dat er een fundamenteel gebrek aan erkenning voor de rechten van transgender personen is in Nederland.
Transgender personen hebben op dit moment een diagnose genderdysforie nodig van een medisch specialist, voordat zij hun fysieke transitie mogen ondergaan; dit is als het ware een ‘identiteitskeuring’ en zou geen mens hoeven te moeten ondergaan. Daarom pleiten wij voor de afschaffing van de medicalisering van genderdysforie en daardoor voor een kortere afstand tot de zorg voor transgender personen.
Transgender personen zijn mensen die zich niet identificeren met het bij hun bij geboorte vastgestelde geslacht. Zij zijn één van de meest gemarginaliseerde groepen in Nederland. Hoewel Nederland ooit voorop liep als het ging om de erkenning van deze vaak kwetsbare mensen, is die emancipatie spaak gelopen. Dit is pijnlijk zichtbaar in de statistieken: transgender personen zijn vaker werkloos en hebben een kortere levensduur dan de gemiddelde Nederlander. Helaas is de erkenning van transgender personen (e.g. hen bekwaam achten hun eigen identiteit vast te stellen) ook vanuit de overheid niet goed geregeld.
Transgender personen verkeren in de unieke positie dat zij hun identiteit moeten bewijzen voordat zij hun fysieke transitie mogen doorlopen. Hierbij is in Nederland toestemming van een arts vereist door middel van een diagnose voor genderdysforie. Dit is het zogenaamde gatekeeping (poortwachterssysteem). Het privilege van het hebben van een geslachtsidentiteit die automatisch door anderen wordt erkend (dit wordt ook wel cisgender genoemd), kennen transgender personen daardoor in het Nederlandse zorgsysteem niet. Het is hier belangrijk om te onderscheiden dat niet elk transgender persoon een volledige geslachtsverandering wenst. Een transgender persoon kan bijvoorbeeld wensen om alleen een hormoonbehandeling te ondergaan zonder geslachtsoperatie. Daarnaast vinden wij als Werkgroep Diversiteit dat transgender personen niet ziek zijn en hun wens voor een fysieke transitie daarom niet gemedicaliseerd hoeft te worden door middel van een verplichte en vernederende identiteitsvaststelling door een specialist. Het vaststellen van je identiteit is een persoonlijke aangelegenheid. De uiteindelijke beslissing over het doorlopen van een fysieke transitie hoort bij de transgender persoon zelf te liggen.
Een belangrijk punt dat naar voren komt bij het starten van een transitie, zijn de kosten die hierbij komen kijken. Het zorgsysteem in Nederland is afhankelijk van iedereens bijdragen. Gemarginaliseerde minderheden, zoals transgender personen, worden gezien als een negatieve kostenpost in een ‘zero-sum’ opvatting. De maatschappelijke maar ook financiële baten van volledige deelname in de samenleving van transgender personen worden daarbij vergeten. Daarnaast worden hogere zorgkosten mede veroorzaakt door de gatekeeping zelf. Er zijn namelijk lange wachtlijsten bij de polikliniek, aangezien de ‘identiteitskeuring’ een knelpunt is in het transitietraject.
Vanwege de lange wachtlijsten bij de polikliniek zijn veel transgender personen voor hun gewenste fysieke transitie aangewezen op de illegale markt en het buitenland. In feite starten veel transgender personen daarom al op een onverantwoorde manier hun behandeling voordat zij een specialist hebben kunnen zien.
Wij als Werkgroep Diversiteit zien daarom graag de afschaffing van de gatekeeping en daarmee de afschaffing van de medicalisering van genderdysforie tegemoet. Transgender personen zijn perfect in staat zelf hun eigen identiteit vast te stellen, waarbij de specialist slechts een begeleidende rol zou moeten spelen. Dit is niet alleen maatschappelijk gewenst, maar het is ook veiliger voor transgender personen en zal de druk verlagen op de zorg. Een korte afstand tot zorg is immers een recht wat iedere Nederlander toebehoort.
Met de opheffing van de poortwachtersfunctie timmeren wij eindelijk weer verder aan een progressief, modern en inclusief land waarin transgender personen een menswaardige transitie kunnen doorlopen. Waar wachten we nog op?
Geschreven door: de JD werkgroep diversiteit